Bireysel Koçluk kişilere bireysel olarak verilen koçluk türüdür ve birebir görüşmeler şeklinde gerçekleşir.
Bireysel Koçluk varolan potansiyelinizi ortaya çıkarmak, geliştirmek ve farkındalık yaratmak için, tüm sorumluluğun müşteride olduğu yüksek getirili bir dönüşümsel gelişim ve liderlik aracıdır.
Peki, koçluk almaya karar verdiğinizde görüşmeler ve seans içerikleri nasıl olacaktır?
Birçok kişi özellikle ilk koçluk deneyiminde işleyişin nasıl olacağını merak etmekte, koçun kendisine nasıl bir katkı sağlayacağını ve ne şekilde bir konuşma geçeceğini bilmemektedir.
Bu yazımda bir bireysel koçluk görüşmesi nasıl geçer konusunu açıklamaya çalışacağım. Öncelikle okuyacaklarınız mutlak bir standart olmayıp tamamen fikir vermesi amacıyla oluşturduğum bir akış senaryosudur. Koça ve müşteriye göre bundan farklı bir süreç gerçekleşebilir. Buna karşılık, büyük çoğunluk genellikle benzer bir akışı takip etmekte diyebilirim.
Hazırlık Aşaması
Koç ve müşteri arasındaki ilk görüşme yaygın olarak kimya görüşmesi olarak paylaşılan bir tanışma görüşmesidir. Kimya ifadesi daha çok yabancıların birebir kullanımından gelmekte olup iki tarafın kimyasının uyuşup uyuşmadığını anlamak mantığıyla kullanılmaktadır.
Tanışma görüşmesinde müşterinin beklentileri, muhtemel görüşme ve gelişim konuları, takvim ve bütçe gibi konular görüşülebilir.
Bu görüşmeden sonra iki tarafın uyumu yakalaması ve prensipte anlaşması sonrasında Koç müşteriye bir anlaşma metni gönderir. Müşteri onayladıktan sonra ilk görüşme resmi olarak planlanır.
Sıra artık koçluk görüşmelerine gelmiştir.
Koçluk Görüşmesi Seans Yapısı
Koç ve müşteri önceden planladıkları görüşme mekânında (güncel durumda seçilen dijital platformda) ve belirdikleri saatte buluşurlar.
Bir araya geldiklerinde çok da doğal olarak önce bir hâl-hatır sorma tarzında sohbet olur. Bu sohbette koç müşterisinin görüşme için hazır olup olmadığına, anlık bir sıkıntısı bulunup bulunmadığına bakar.
Ardından görüşme başlatılabilir. Ancak görüşme başlarken koç not alacaksa bu konuyu müşterisine hatırlatmalıdır. Notlar müşterinin iznine bağlı olarak görüşme sonrasında imha edilebilir ya da kalabilir. Ayrıca görüşme ses veya görüntü kaydıyla kayıt altına alınacaksa önce müşteriye bildirilmeli ve yazılı onay alınmalıdır. Onay sonrasında kayıt işlemi başlatılabilir. Müşteri onay vermezse koç herhangi bir kayıt yapamaz.
Koç Neden Kayıt Yapar?
Bu konu aslında bir kaç nedenden gerekebilir. Öncelikle koç sonradan kaydı dinleyerek veya izleyerek kendi koçluk deneyimi geliştirmek için fırsat bulur. Seansı sonradan izlemek süreçteki hatalarını görüp gidermek veya iyi yönlerini görerek daha da geliştirmek için koç açısından güzel bir çalışmadır. Diğer taraftan, belge ve unvan almak isteyen koçlar kimi seanslarının kayıtlarını ilgili koçluk belgeleme kurumlarına (ICF, AC, EMCC) göndermek zorundadır. Bunlardan dolayı seansların kayda alınması önemli olabilir.
Görüşme Başlasın
Artık iki tarafta hazır ve izinlerle onaylar da netleşmişken görüşme başlar.
Ortalama görüşme süresi yaklaşık 45 dakika ile 1 saat civarında sürer. Özel durumlarda kısa süreli koçluklar olabilir ama neredeyse hiçbir zaman saatlerce süren bir seans olmaz.
Görüşme seans sırasında konuşulacak konunun veya konuların belirlenmesi ile başlar. Bir seansta genellikle bir ana konu ele alınır. Ama konu kısa ve hızlıca çözüm buluyorsa aynı seansta birden fazla konu ele alınabilir.
Müşteri seansa getirdiği konuları koç ile paylaşır. Koç müşterinin hangi konudan başlayacağını seçmesine yardımcı olur ve mutabık kalınan konu ile konuşmalar başlar.
Beklentiler ve Hedefler
Koç önce müşteriden bu konuda nasıl bir çözüm beklediğinin bilgisini alır. Sonra o seansın sonunda müşterinin nasıl olmak istediğini öğrenir. Seans sonunda müşterinin sonuç elde ettim diyebilmesi için neler olması gerektiğini netleştirir. Seans hedefi ortaya çıkmış olur.
Müşteri ilgili konuyla bağlantılı aklında olanları koça anlatır. Koç sorularla hem konuyu anlamaya çalışır hem de müşterinin anlattıklarını derinleştirmesine yardımcı olur.
Koçluk Araçları
Konu görüşülürken çoğunlukla koç dinler ve müşteri anlatır. Koç zaman zaman sorular sorarak konu üzerinde derinleşmeyi arttırır. Konuya odaklanma sürecinde kimi zaman koçlar yardımcı olması için bazı Koçluk Araçları kullanabilirler.
Koçluk araçları kullanılacaksa ilgili araç kullanılmadan önce müşteriye açıklanmalı ve izin alınmalıdır. Bazen müşteriler yapılan açıklamaya rağmen aracın kendilerine uymadığını düşünerek araçları kullanmak istemeyebilir. Bu aşamada bahsi geçen aracı kullanmadan devam etmek durumundadır. Kullanılması durumunda ise, koçun açıkladığı sırada ve yöntemle araç sürece uyarlanır.
Bazı araçlar vardır ki müşterinin iznine gerek yoktur. Örneğin güçlü sorular sormak, metafor kullanımı gibi araçlar akış içerisinde doğal olarak yer alır. Konuların derinleşmesine yardımcı olurlar ve standart sayılırlar. Bunlar sayesinde konular derinleştirilebilir.
Konuların Derinleşmesi
Konular derinlemesine ele alındıkça arada farklı noktalar önem kazanabilir. Bazıları akışın içinde görüşme sırasında ele alınabilir, bazılarıysa daha sonra konuşmak üzere bir kenara not edilir. Elbette neyin konuşulup neyin konuşulmayacağına müşteri karar verir.
Süreç ilerledikçe aralarda müşteri bazı istediği sonuçları, çıktıları elde edebilir. Böyle durumlarda kendisi fark ederse zaten bunu dile getirir. Fark etmediği durumlarda koç müşterisinin bunları fark etmesi için hatırlatma yapabilir. Müşterinin kendi adına bu tip önemli noktaları not alması kendi yararınadır.
Müşteriler bazen kendi konusu hakkında konuşurken kendini kaptırıp dağılmaya, konudan ve andan uzaklaşmaya başlayabilirler. Böyle bir durumda koç uygun bir soruyla müdahale ederek müşteriyi tekrar konuya döndürmeye çalışır.
Görüşmenin gidişatı ile başta hedeflenen durum arasında belirgin bir sapma olursa müşterinin durumun farkına varmasını sağlamak koçun görevlerindendir. Ama kararı yine müşteri verir.
Çıktılar
Görüşme sırasında çıkabilecek ve seans süresinden çalabilecek ek çalışmalar olursa koç bunları müşteriye bir sonraki seans için ödev/çalışma olarak verebilir. Müşteri bu sayede hem bunlar üzerine düşünme ve değerlendirme fırsatı bulur, hem de o seans içerisinde konuyu dağıtmadan zamanı etkin kullanma imkânı olur.
Çıktılar süreç sırasında da sonunda da elde edilebilir. Elde edilen çıktılara göre nasıl bir hareket planı olacağını belirlemek müşterinin görevidir ama koç bu planı oluşturma aşamasında sorularla yardımcı olabilir.
Elbette plan yapılırken yapılacak işlerin sonuca bağlanacağı bir tarih belirlenmesi gerekli ve önemlidir. Aksi takdirde çıktının elle tutulur, gözle görülür bir sonuç vermesi belirsiz hale gelebilir.
Seansın Sonlandırılması
Seans başında ele alınan konular tamamlanabildiyse seansın sonunda görüşmenin bir özetinin yapılması toparlayıcı olacaktır. Seansta elde edilen çıktılar üzerinden hızlıca geçilir. Varsa ödev ve çalışmaların hatırlatılır.
Bir sonraki görüşme tarihi ve görüşme yeri belirlenir. Randevu planlaması yapılır.
Mümkünse hem koç hem de müşteri karşılıklı olarak seansı değerlendirip seansa dair geribildirimlerini hemen o anda paylaşır.
Seanslar bir uygulama platformu üzerinden yapılıyorsa veya kurumsal bir yapıda ilerliyorsa her iki tarafın da kendine düşen seans raporlamasını önceden ayarlanmış yerlere girmesi gerekir.
Sonuç
Bu yazımda olabildiğince görüşme sürecinin akışını ve bu akışta karşılıklı yapılan/yapılması gerekenleri aktarmaya çalıştım. Bunu yaparken de genel bir bakışla yazmaya çalıştım.
İster koç olun, ister koçluk desteği alan tarafta olun, isterseniz konuyu hiç bilmeyen birisi olun, bu paylaştıklarımı ve devamında yapacağım paylaşımları takip ederseniz hem kişisel hem de profesyonel gelişiminize oldukça katkı sağlarsınız.
Sevgi, sağlık, mutluluk ve koçlukla kalın.
Köksal Gürkan
Profesyonel Koç, Eğitmen, PMP®